HUK105

Hukuk Fakültesi \ Hukuk

4

6

Zorunlu

Türkçe

Bu dersin önkoşulu bulunmamaktadır.

Hukuk Lisans Programı

Derste, anayasa hukukunun temel kavramlarını, anayasa türlerini, anayasa yapım ve değişiklik süreçlerini, siyasal iktidar ve devlet kavramlarını ele almaktadır. Hukuk düzeninin hiyerarşik yapısı, anayasanın üstünlüğü ilkesi, siyasal sistemler ve demokrasi modelleri detaylı olarak incelenmektedir. Ayrıca, hükümet sistemleri, kuvvetler ayrılığı ilkesi, seçimler ve siyasi partiler bağlamında anayasa hukukunun temel ilkeleri karşılaştırmalı bir perspektifle ele alınmaktadır.

Kemal Gözler, Anayasa Hukukunun Genel Esasları, Ekin Basım Yayın, 16. Baskı, 2024.
Kemal Gözler, Türk Anayasa Hukuku Dersleri, Ekin Basım Yayın, 29. Baskı, 2024.
Erdoğan Teziç, Anayasa Hukuku, Beta, 27. Baskı, 2024.
Ergun Özbudun, Türk Anayasa Hukuku, Yetkin, 24. Baskı, 2024.
Münci Kapani, Politika Bilimine Giriş, Serbest Akademi, 59. Baskı, 2020.

Dersin amacı, öğrencilerin anayasa hukukunun temel ilkelerini, anayasa türlerini ve anayasal süreçleri kavramalarını sağlamaktır. Ders, anayasanın üstünlüğü, hukukun hiyerarşik yapısı, demokratik sistemler ve hükümet modelleri gibi konular üzerinden öğrencilerin anayasal sistemleri karşılaştırmalı olarak değerlendirme yetilerini geliştirmeyi hedefler. Ayrıca, siyasal iktidar, devlet yapıları ve seçim sistemleri gibi konular aracılığıyla anayasa hukukunun toplumsal ve siyasal yapılar üzerindeki etkisini anlamalarını sağlar. Ders aynı zamanda kamu hukukuna giriş özellikleri taşımakta ve öğrencileri ikinci sınıf dersleri arasında okutulan idare hukukuna hazırlamaktadır.

1. Anayasa hukukunun temel kavramlarını, anayasa türlerini ve anayasal süreçleri tanımlar.
2. Hukuk düzeninin hiyerarşik yapısına ve anayasanın üstünlüğü ilkesine hakimdir.
3. Siyasal iktidar kavramını, devlet biçimlerini ve hükümet sistemlerini karşılaştırır ve analiz eder.
4. Demokrasi teorilerini ve çağdaş siyasal sistem tipolojilerini tanımlar, otoriter ve totaliter sistemler ile ara tipolojilere hakimdir.
5. Seçim sistemlerini tanır ve karşılaştırır.
6. Devlet biçimlerini tanır ve karşılaştırır.
7. Kuvvetler ayrılığı ilkesini tanımlar ve hükümet sistemleriyle olan ilişkisine hakimdir, farklı hükümet sistemlerini karşılaştırır.
8. Anayasaların yapımı ve değiştirilmesini, demokratik anayasa yapım yöntemlerini tanımlar, Türkiye’de anayasal değişim sürecine hakimdir.

1. Hafta: Anayasa Hukukuna Giriş: Hukuk kavramı. Anayasa kavramı. Anayasa hukukunun çalışma konuları.
2. Hafta: Anayasa türleri: Yazılı anayasa – yazısız (teamüli) anayasa. Ayrıntılı anayasa – Çerçeve anayasa. Katı Anayasa – Yumuşak Anayasa. 1982 Anayasası'nda katı anayasa araçları. Anayasacılık hareketleri.
3. Hafta: Hukuk düzeninin hiyerarşik yapısı ve Anayasanın üstünlüğü ilkesi: Kanunların Anayasaya uygunluğunun denetimi, Anayasa yargısında modeller.
4. Hafta: Anayasaların yapılması ve değiştirilmesi: Asli ve Tali Kurucu İktidar. Demokratik anayasa yapım yöntemi. 1982 Anayasası'nda Anayasayı değiştirme sorunu.
5. Hafta: Siyasal iktidar ve siyasal iktidarın meşruiyet tipleri (otorite): Siyasal iktidarın tanımı ve sosyal (genel) anlamda iktidardan farkları. Otorite kavramı ve siyasal iktidarın meşruiyet tipleri.
6. Hafta: Devlet kavramı: Devletin tanımı ve unsurları: Egemenlik, ülke ve millet kavramları. Devletin organları: Yasama, yürütme ve yargı organları ve işlevleri.
7. Hafta: Devlet biçimleri: Basit yapılı devletler (Üniter ve Adem-i Merkezi Üniter Devletler). Bileşik yapılı devletler (Devlet birlikleri ve devlet toplulukları - Konfederasyon ve federasyonlar). Özerk bölgeli ve bölgesel devletler. 1982 Anayasası'na göre idari teşkilat ve devlet biçimi.
8. Hafta: Siyasal sistemler ve demokrasi: Siyasal sistemin tanımı ve klasik tipolojiler. Siyasal katılma ve siyasal çoğulculuk ekseninde çağdaş siyasal sistem tipolojileri. Totaliter ve otoriter sistemler ve yeni kavramsallaştırmalar.
9. Hafta: Demokrasi: Demokrasi, tanımı ve gelişimi, normatif ve ampirik demokrasi teorileri. Doğrudan demokrasi, yarı-doğrudan demokrasi, yarı-doğrudan demokrasi araçları. Çoğunlukçu ve oydaşmacı demokrasi modelleri.
10. Hafta: Siyasi partiler ve seçimler: Siyasi partilerin işlevleri ve demokrasi yönünden önemleri. 1982 Anayasası'na göre siyasi parti yasakları. Seçimler ve oy hakkına ilişkin ilkeler. Seçim sistemleri. Türkiye'de uygulanan seçim sistemleri.
11. Hafta: Kuvvetler ayrılığı ilkesi ve hükümet sistemleri: Kuvvetler ayrılığı ilkesinin anlamı ve anayasacılık için önemi. Kuvvetler birliğine dayanan hükümet sistemleri. Kuvvetler ayrılığına dayanan hükümet sistemleri, üçlü ve beşli tipoloji.
12. Hafta: Karşılaştırmalı hükümet sistemleri ve Türkiye'de hükümet sistemleri: Parlamenter, başkanlık ve yarı-başkanlık hükümet sistemleri. Başkanlı parlamenter ve süper başkanlık hükümet sistemleri. Türk Anayasası'na göre hükümet sistemi: geçmişi, bugünü ve yarını.

• Ara Sınav %30
• Final % 70