HUK114

Hukuk Fakültesi \ Hukuk

2

3

Zorunlu

Türkçe

Bu dersin önkoşulu bulunmamaktadır.

Hukuk Lisans Programı

Bu dersin konusunu; günümüz Türk kodifikasyonlarında yer alan ve Roma hukukundan gelen borçlar ve eşya hukuklarında yer alan kavramlar, kurallar, ilkeler ve kurumlar oluşturmaktadır.

1. Söğütlü, Ö.: Roma Özel Hukuku Ders Kitabı, Genişletilmiş 3. Baskı, Ankara 2022.
2. Koçhisarlıoğlu, C./Söğütlü Ö.: Roma Özel Hukuku Pratik Kitabı, Gözden Geçirilmiş ve Değiştirilmiş 5. Baskı, Ankara 2022.

Roma hukukunun bir bütün olarak varlığını hissettirdiği alan borçlar hukuku ve eşya hukukudur. Günümüz Türk kodifikasyonları sistematik, kavramlar, ilkeler, kurumlar ve kurallar bağlamında Roma hukukunun etkisi altındadır. Roma hukukundan gelen ve kodifikasyonlarımızda yerini alan kavram, kurum ve ilkelerin doğru anlaşılması bağlamında bu ders öğrenciye rehber olacak, sağlam bir formasyon almasına yardımcı olacaktır.

1. Borç, borç ilişkisi, borç ilişkisinin unsurları, alacak hakkı, edim, edim türleri ve edimin özellikleri, parça borcu-cins borcu, eksik borç-tam borç ayrımını tarihsel ve dogmatik temelleriyle yapar.
2. Şahısvarlığı ile sorumluluk- malvarlığı ile sorumluluk, kusur sorumluluğu- kusursuz sorumluluk, sözleşme sorumluluğu- haksız fiil sorumluluğu ayrımlarını yapar. Roma hukukundan günümüz hukukuna değin bu sorumluluk türlerinin nasıl bir gelişim aşaması izlediğininin farkındadır.
3. Roma hukuku kaynaklarında sözleşmesel sorumluluk ölçütleri olarak karşımıza çıkan custodia (gözetim), dolus (kast), culpa (ihmal), diligentia (özen) ve utilitas (yarar) ilkesi kavramlarına hakim olur. Bu kavramların Türk hukukunda hangi maddelerde düzenlendiğini tespit edebilir.
4. Roma hukukundan gelen ve Türk hukukunda yerini alan zarar kavramına (damnum) ve türlerine (maddî-manevî zarar, fiilî zarar-yoksun kalınan kazanç, duygulanım zararı, şans kaybı zararı, yansıma zarar) hakimdir. Haksız fiil zararı ve sözleşme zararı ayrımının farkına varır.
5. Roma hukukunun contractus kavramının günümüz sözleşme kavramının tarihsel temelini oluşturduğunun ve fakat Roma hukukunda sözleşmelerin sınırlı sayı ve tipe bağlılık ilkesine tabi olduğunun farkındadır. Roma sözleşme tiplerinden yazılı, sözlü ve real sözleşmeler hakkında bilgi sahibi olur.
6. Tarafların karşılıklı ve birbirine uygun irade beyanlarıyla kurulan rızaî sözleşmelere neden ihtiyaç duyulduğunu, bunlara egemen olan ilkelerin neler olduğunu ve bu sözleşmelerin günümüz borçlar hukukunu nasıl etkilediğini analiz eder.
7. Rızai sözleşmelerin tanımı, özellikleri, türleri, tarafların hak ve borçları, sona ermesi konularına hakimdir.
8. Roma hukukunda delicta olarak adlandırılan ve günümüz hukukunun haksız fiilinin tarihsel temelini oluşturan özel suçları tanır ve bunlardan hareketle haksız fiil kavramına nasıl ulaşıldığını ortaya koyar.
9. Aynî hak ve şahsî hak ayrımına, aynî hakka egemen olan ilkelere, ayni hakkın türlerine, eşya kavramı ve türlerine hem Roma hukukunda hem de günümüz hukukunda karşılaştırmalı çalışma yapacak kadar hakimdir.
10. Zilyetlik ile mülkiyet arasındaki benzerlik ve farkı tanır. Günümüz hukukunun zilyetlik anlayışı ile Roma hukukunun zilyetlik anlayışı arasındaki farkı ayırt edebilir. Zilyetliğin unsurları, hukukî niteliği, işlevi, türleri, kazanılması, korunması ve kaybı konularına hakimdir.
11. Roma hukukunun mülkiyet hakkından ne anladığı, hangi yetkileri sahibine tanıdığı, ne gibi sınırlamalara tabi olduğu, nasıl kazanıldığı ve nasıl korunduğu sorularını yanıtlar. Roma hukukunun mülkiyet konusunda ulaştığı temel sonuçların, Kıta Avrupası Hukuk Sistemi kodifikasyonlarında yer aldığının farkındadır.
12. Roma ve Türk hukuklarında kazandırıcı zamanaşımı kurumlarını karşılaştırır.

1. Hafta: Roma Borçlar Hukukuna Giriş
2. Hafta: Sorumluluk Kavramı ve Sözleşme Dışı Sorumluluk
3. Hafta: Sözleşmesel Sorumluluk.
4. Hafta: Zarar Kavramı
5. Hafta: Contractus Kavramı / Yazılı ve Sözlü Sözleşmeler
6. Hafta: Real Sözleşmeler
7. Hafta: Rızaî Sözleşmeler / Satış Sözleşmesi
8. Hafta: Diğer Rızaî Sözleşmeler
9. Hafta: Haksız fiiller
10. Hafta: Aynî Hak Kavramı/Eşya Kavramı ve Türleri
11. Hafta: Zilyetlik
12. Hafta: Mülkiyet

• Ara Sınav %40
• Final % 60