HUK202

Hukuk Fakültesi \ Hukuk

3

6

Zorunlu

Türkçe

Bu dersin önkoşulu bulunmamaktadır.

Hukuk Lisans Programı

Bu ders, borçların kaynaklarından olan haksız fiil, sebepsiz zenginleşme ve vekaletsiz iş görmeyi incelemektedir. Ders kapsamında, sorumluluk hukukunun temel ilkeleri, kusur ve kusursuz sorumluluk halleri, özellikle zarar, illiyet bağı, hukuka aykırılık ve kusur gibi sorumluluğu doğuran unsurlar ile tazminatın hesaplanması ele alınmaktadır. Müteselsil sorumluluk ve zamanaşımı konuları da kapsama dahildir. Diğer taraftan sebepsiz zenginleşmeden doğan borçlar ile vekaletsiz iş görmeden doğan borçların kuruluş şartları, diğer borç ilişkilerinden farklılıkları incelenmektedir. Derste teorik bilgiler uygulama çalışmaları ile desteklenerek, öğrencilerin pratik hukukî sorunlara çözüm üretme becerisi geliştirilmektedir.

1- Eren, Fikret: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Yetkin yayıncılık, Ankara 2024
2- Furrer, Andreas/ Müller -Chen, Markus/ Çetiner, Bilgehan: Borçlar Hukuku, Genel Hükümler, onikilevha, İstanbul, Eylül 2022.
3- Oğuzman, Kemal/ Öz, Turgut: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Cilt 2, İstanbul Vedat Kitapçılık Mart 2021 veya 2023, 16. bası
4- Gümüş, Mustafa Alper: Borçlar Hukukunun Genel Hükümleri, Ankara, 2021.
5- Tandoğan, Haluk: Türk Mes’uliyet Hukuku, İstanbul 2010.
6- Tandoğan, Haluk: Kusura Dayanmayan Sözleşme Dışı Sorumluluk Hukuku, Ankara 1981.
7- Tekinay/Akman/Burcuoğlu/ Altop: Tekinay Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 7. Bası, İstanbul 1993.
8- Serozan, Rona: Borçlar Hukuku, Genel Bölüm: İfa, İfa Engelleri, Haksız Zenginleşme, İstanbul 2014.

Dersin konusuna giren temel ilke, kavram ve unsurların öğrenilmesi. Ayrıca somut uyuşmazlığın dersin kapsamına giren sorumluluk ve borç türlerinden hangi sorumluluğun veya borcun konusuna girdiğinin; aranan şartların gerçekleşip gerçeklemediğinin belirlenmesi ve uygulanması gereken düzenlemelerin neler olduğunun bilinmesi ve uygulanması.

1. Borçlar hukukunda haksız fiil sorumluluğunun kuruluş unsurlarına, tarihi arka planına hakimdir ve bu sorumluluğu diğer sorumluluk türlerinden ayırır.
2. Haksız fiil sorumluluğunun herkese karşı sorumluluk olduğunun ve bu sebeple sözleşme sorumluluğuna nazaran daha ağır koşullara tabi tutulduğu konusunda farkındalık sahibidir.
3. Haksız fiil sorumluluğu için zarar, kusur, hukuka aykırılık unsurlarının arandığının ve davranış ile zarar arasında uygun illiyet bağının varlığının gerektiği konusunda bilgi sahibidir.
4. Zarar, hukuka aykırılık, kusur, illiyet bağı teorilerine, bunların tarihi ve felsefi arka planına hakimdir.
5. Haksız fiil sonucunda meydana gelen maddi zararı hesaplayabilir. Hakim olsaydı bilirkişiye zararın hesaplanmasının istenmesine ilişkin yazıyı yazabilir, gelen verileri denetleyebilir.
6. Her türlü sorumluluk normunun davranış hürriyetini kısıtladığının, zararın zarar görenden zarar verene aktarılması için kusur ve hukuka aykırılığın arandığını kavrar, kusursuz sorumluluğun kanunda özel olarak düzenlenmesi gerektiğine ilişkin çıkarım yapar.
7. Kanunda özel olarak düzenlenmiş kusursuz sorumluluk türlerine hakimdir.
8. Müteselsil sorumluluk kavramına hakimdir; kimlerin müteselsil sorumlu olduğunu tespit eder; iç ve dış ilişkinin sonuçlarına, rücu ilişkisine hakimdir.
9. Sebepsiz zenginleşme halinde başvurulabilecek hukuki yollara hakimdir.
10. Hangi durumlarda vekaletsiz iş görmeye göre talepte bulunabileceği; bunlaran hangisinin gerçek hangisinin gerçek olmayan vekaletsiz iş görme olduğunu ayırt etme konusunda kazanım sahibidir.
11. Haksız fiil, sebepsiz zenginleşme, vekaletsiz iş görmeye ilişkin kavram ve düzenlemeleri hukuk metodolojisi ilkelerine göre yorumlar ve gerektiğinde tamamlar.
12. Zamanaşımı kavramına hakimdir; zamanaşımı türleri ve birbirleri arasındaki farklılıkar ile zamanaşımının kesilmesi ve durması konularında bilgi sahibi olur.
13. Ödev sırasında yaptığı araştırmalar sonucu ulaştığı bilgileri kullanarak, temel düzeyde raporlama becerisine sahiptir.
14. Karmaşık hukuki sorunlar karşısında, gerek bireysel gerek ekip üyesi olarak çalışma; proje ve benzeri faaliyetleri yönetme ve planlama becerilerine sahiptir.

1. Hafta: Sorumluluk hukukunun temelleri, sorumluluk türleri, haksız fiil kavramı, zarar
2. Hafta: Zarar türleri, zararın hesaplanması ve genel olarak tazminatın hesaplanması
3. Hafta: İlliyet (nedensellik) bağı  
4. Hafta: Hukuka aykırılık , 1. Uygulama Çalışması   
5. Hafta: Kusur, Olağan sebep sorumlulukları,
6. Hafta: Olağan sebep sorumlulukları, Tehlike Sorumluluğu
7. Hafta: KTK'da Düzenlenen Motorlu Araç İşletenin Sorumluluğu
8. Hafta: Müteselsil Sorumluluk, 2. Uygulama Çalışması
9. Hafta: Zamanaşımı
10. Hafta: Sebepsiz Zenginleşme.
11. Hafta: Sebepsiz Zenginleşme
12. Hafta: Vekaletsiz İş Görme, 3. Uygulama Çalışması

• Ödev %40
• Final % 60
Ödev: Ödevler öğretim elemanı tarafından beş gruba ayrılan sınıfın, her biri güncel olaylardan oluşan hukuki uyuşmazlıkları grup halinde çözmeleri amacıyla verilmektedir. Öğretim elemanı her bir öğrencinin yapması veya araştırması gereken soruyu da vermektedir. Grup başkanları ve yardımcıları ise bu sorunlara ilişkin yargı yerlerinde dava dilekçesi hazırlama ve hakim olsalardı verecekleri kararları kurgulamaktadırlar. Ödevler araştırma ödevleridir. Öğrencinin bu araştırmayı kendisinin yapması önem taşır. Literatürden ve mahkeme kararlarından yararlanılması önem taşır. En az dört literatüre atıf yapılması beklenir. Ayrıca mahkeme kararlarından da yararlanılmalıdır.
Derse aktif katılım beklenmektedir. Öğrenciler zarar, kusur, illiyet bağı, hukuka aykırılık, sebep sorumlulukları, tehlike sorumluluğu ve tazminatın hesaplanması grubu olarak gruplandırılmıştır. Bu gruptaki öğrencilerin ders işleniş sırasında özellikle kendi grubuna ilişkin konuda katkı sunması beklenmektedir. Öğrencinin en az iki olumlu katkısı dönem sonu sınavına artı puan olarak eklenir.