HUK218

Hukuk Fakültesi \ Hukuk

4

6

Zorunlu

İngilizce

Bu dersin önkoşulu bulunmamaktadır.

Hukuk Lisans Programı

Bu derste, öğrencilere hukuk, hakkaniyet ve adaletin doğası, amacı ve kaynakları hakkında bilgi verilir ve farklı hukuk teorilerinin arkasındaki felsefi anlayış tarihsel bir bakış açısıyla incelenir. Hukuk felsefesinde dört ana okul bulunmaktadır: (1) doğal hukuk teorisi, (2) hukuki pozitivizm, (3) hukuki realizm ve (4) tarihselçi hukuk okulu. Derste, ilk olarak bu okulların temel argümanları sunulmakta, ardından her bir düşünürün orijinal düşünceleri ayrıntılı bir şekilde çözümlenmektedir.

Ağaoğulları, Mehmet Ali, Cemal Bali Akal, ve Levent Köker. Kral Devlet ya da Ölümlü Tanrı. Ankara: İmge Yayınevi, 1994.
Ağaoğulları, Mehmet Ali, Filiz Çulha Zabcı, ve Reyda Ergün. Kral Devletten Ulus Devlete. Ankara: İmge, 2005.
Ağaoğulları, Mehmet Ali, ve Köker Levent. Tanrı Devletinden Kral Devlete. Ankara: İmge Yayınevi, 1991.
Dunning, William Archibald. A History of Political Theories: Ancient and Medieval. New York: The Macmillan Company, 1957.
—. A History of Political Theories: From Rousseau to Spencer. New York: The Macmillan Company, 1957.
Engels, Friedrich. Ailenin, Özel Mülkiyetin ve Devletin Kökeni. Ankara: Sol Yayınları, 1978.
Furtun, Ayşen. Hukuk Felsefesi Dersleri. İstanbul: Beta Yayınları, 2014.
Gökberk, Macit. Felsefe Tarihi. İstanbul: Remzi Kitabevi, 2017.
Güriz, Adnan. Hukuk Felsefesi. Ankara: Siyasal Yayınevi, 2018.
Torun, Yıldırım. Hukuk Felsefesi. Ankara: Orion Yayınevi, 2012.
Wacks, Raymond. Hukuk Felsefesine Kısa Bir Giriş. Çeviren Engin Arıkan. İstanbul: Tekin Yayıncılık, 2017.
—. Hukuk Kuramını Anlamak. Çeviren Fatma Süzgün, Şahin Ünver ve Serdar Ünver. Ankara: Astana Yayınları, 2017.
Wolff, Jonathan. Siyaset Felsefesine Giriş. 3. Çeviren Fahri Bakırcı. Ankara: Lykeion, 2021.
Wood, Ellen Meiksins, ve Neal Wood. İsyan Borusu: Kapitalizmin Yükselişi ve Siyasal Teori. Çeviren Fahri Bakırcı. Ankara: Epos Yayınları, 2008.
Yetiş, Mehmet. «Antik Atina'da Demokrasinin Gelişimi: Soloncu Pasif Devrimden Peisistratos'un Tiranlığına.» SBF Dergisi 54, no. 2 (Nisan-Haziran 1999): 163-197.

Bu ders, hukuk felsefesinin tarihsel kökenlerine inmekte ve günümüz modern hukuk felsefesi teorileriyle bir karşılaştırma yapmayı amaçlamaktadır. Ders, doğal hukuk teorisi, pozitivizm, hukuki realizm ve tarihselci hukuk okulu gibi ana akım hukuk felsefesi yaklaşımlarını tanıtarak öğrencilerin hukukun ontolojisini, epistemolojisini ve etik boyutunu anlamalarına olanak sağlar. Ayrıca, öğrenciler modern hukuk sistemlerini değerlendirirken, hukukun toplumsal bağlamdaki rolünü ve birey hakları ile adalet arasındaki ilişkiyi sorgulama fırsatı bulurlar.

1. Hukuk felsefesinin temel kavramlarını ve tarihsel gelişimini tanımlar.
2. Farklı hukuk teorilerini (doğal hukuk, pozitivizm, hukuki realizmi tarihselci hukuk okulu) karşılaştırır ve her birinin hukukun doğasına dair görüşlerini açıklar.
3. Hukukun toplumsal bağlamda işlevini analiz eder ve adalet ile birey hakları arasındaki ilişkiyi tartışır.
4. Hukukun etik boyutlarını ele alır ve hukukla ilgili etik sorunları tartışma yeteneği kazanır.
5. Modern hukuk sistemlerinin felsefi temellerini değerlendirir.
6. Hukuk ve moral değerler arasındaki ilişkiyi tanımlar ve bu ilişkiyi hukuki kararlarla bağdaştırır.
7. Hukuk felsefesinin toplumsal adalet anlayışını ve bu anlayışın hukuki sistemlere etkisini analiz eder.
8. Felsefi kavramları ve hukuk teorilerini günlük hukuk meselelerine uygulayarak çözüm önerileri sunar.
9. Hukuk felsefesinin klasik ve çağdaş metinlerini İngilizce dilinde okur ve anlar.

1. Hafta: Hukukun hukuki olmayan bir bağlamda ele alınması, doğal hukuk teorisinin açıklanması, bu teori bağlamında kürtaj ve ötenazi etik meselelerinin değerlendirilmesi
2. Hafta: Geleneksel doğal hukuk teorilerinin düşüşü sürecinin aktarılması ve Lon Fuller ve John Finnis'in çağdaş doğal hukuk teorilerinin tanıtılması.
3. Hafta: Hukuki pozitivizmin doğuşu ve akımın kurucuları olan Jeremy Bentham ve John Austin'in teorileri 
4. Hafta: H.L.A. Hart ve Hans Kelsen'in çağdaş hukuki pozitivizminin incelenmesi  
5. Hafta: Oliver Wendell Holmes, Alf Ross ve Karl Llewellyn'in Hukuki Realizmi  
6. Hafta: Tarihselci Hukuk Okulu ve Karl von Savigny ile Henry Maine'nin görüşleri.
7. Hafta: Toplum sözleşmesi teorisyenleri Thomas Hobbes, J. J. Rousseau ve John Locke'un Doğal Hukuk/Hukuki Pozitivizm tartışması bağlamında konumlandırılması (1)
8. Hafta: Toplum sözleşmesi teorisyenleri Thomas Hobbes, J. J. Rousseau ve John Locke'un Doğal Hukuk/Hukuki Pozitivizm tartışması bağlamında konumlandırılması (2)
9. Hafta: Antik Yunandan Roma'ya Roma'dan Orta Çağ'a hukuk anlayışlarının incelenmesi: Sokrates, Platon ve Aristoteles
10. Hafta: Antik Yunandan Roma'ya Roma'dan Orta Çağ'a hukuk anlayışlarının incelenmesi: Cicero
11. Hafta: Antik Yunandan Roma'ya Roma'dan Orta Çağ'a hukuk anlayışlarının incelenmesi: Augustinus ve Thomas Aquinas
12. Hafta: Antik Yunandan Roma'ya Roma'dan Orta Çağ'a hukuk anlayışlarının incelenmesi: Montesquieu

• Ara Sınav % 40
• Final % 60