TAR351

Fen Edebiyat Fakültesi \ Tarih

3

6

Seçmeli

Türkçe

-

Tarih bölümü; tüm bölümler

Türkler ve İslamiyet dersi Türklerin İslamiyeti kabul etmeleriyle birlikte tarihte yaşadıkları en önemli ve büyük devrimlerden birine yol açan bu dinin Türkler arasına nasıl girip yayıldığı konusunu ele alır. İkinci olarak İslamiyetin onların siyasal, toplumsal ve kültürel hayatlarında meydana getirdiği değişimlerle ilgilenir. Üçüncü olarak da Müslüman Türklerin içine dahil oldukları İslam dünyasında meydana getirdikleri etkileri ve değişimleri ele alır.

Foltz, Richard C, İpek Yolu Dinleri.
Golden, P. B., Türk Halkları Tarihine Giriş.
Günay, Ünver-Güngör, Harun, Türklerin Dini Tarihi.
Köprülü, Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar.
___, Türk Tarih-i Dînisi.
___, Anadolu’da İslamiyet.
Lewis, Bernard, Ortadoğu.
Roux, Jean-Paul, Türklerin ve Moğolların Eski Dini.
Turan, Osman, Selçuklular Tarihi ve Türk İslam Medeniyeti.
___, Türk Cihan Hakimiyeti Mefkûresi Tarihi
___, Selçuklular ve İslamiyet.
İA ve TDVİA’daki ilgili maddeler.

Türklerin İslam’a girişleri ve nedenlerini kavramak
Türklerin İslam anlayışını etkileyen çevre ve dini şahsiyetleri tanımak
Türklerin İslam algısını öğrenmek
Türkler’de Devlet, toplum ve İslam ilişkilerini değerlendirebilmek

1. Türklerin İslam anlayışları ve bunun devlet ve toplum üzerindeki uygulmalarını görmek
2. Türklerin İslam anlayışının diğer Müslüman toplumlardan farklılık göstermesinin nedenlerini kavramak

1. Hafta: "Tanışma ve dersin tanıtımı İslam nedir? (Kısa tarihsel bakış) Günümüz Türkiye’sinde İslam: Problemler, tartışmalar, ideolojik yaklaşımlar"
2. Hafta: Türklerde İslamdan önceki dinler: Gök Tanrı inancı, Şamanizm, Budizm, Maniheizm, Hıristiyanlık, Musevilik.
3. Hafta: "İslamla tanışma: Siyasal, toplumsal ve kültürel süreç Soğdlu tüccarlar, İranlı sufiler, âlimler ve medreseler"
4. Hafta: "Volga-İtil Bulgarları ve İslam. İbn Fadlan seyahatnamesi Karahanlılar ve İslam. Satuk Buğra Han menkabesi ve tarih"
5. Hafta: Türkler ve Sufi İslam: Ahmed-i Yesevi ve Yesevilik (problemler, yeni yaklaşımlar)
6. Hafta: "Orta Asya’da İslam: Sünni İslam ve yükselişi: Matüridilik, Hanefilik. İslami ilimler ve gelişmesi, önemli şahsiyetler. Sunumlar"
7. Hafta: "Oğuzların İslam’a girişi: Büyük Selçuklular ve İslamiyet. Sünni İslam- Şii İslam. Batınilikle mücadele, Nizamiye medreseleri. (Orta Asya’da, İran’da ve Anadolu’da Şiilik problemi). Sunumlar "
8. Hafta: ARA SINAV
9. Hafta: "Anadolu Selçukluları, Osmanlılar ve İslam. Medreseler ve ulema, Tekkeler, tasavvuf ve tarikatlar. Önde gelen şahsiyetler. Osmanlılar, İran ve Kızılbaş hareketleri. Sunumlar"
10. Hafta: "Türkler ve İslam algısı: Türk İslamı var mıdır, ne demektir? Sünni-Alevi İslam anlayışı. Tartışmalar, tezler, anti tezler. Sunumlar"
11. Hafta: "Türklerde devlet, medrese, tekke, halk ve İslam: Kaynaklar, zihniyetler, politikalar, tezler, anti tezler, sonuçlar. Sunumlar"
12. Hafta: Genel değerlendirme: Tartışma (soru-cevap)

• Derse Katılım % 15
• Sunum % 20
• Ara Sınav % 25
• Final % 40