HUK426

Hukuk Fakültesi \ Hukuk

2

3

Seçmeli

İngilizce

Bu dersin önkoşulu bulunmamaktadır.

Hukuk Lisans Programı

Ders, uluslararası çevre hukukunun tarihsel, hukuksal ve kurumsal temellerini inceler ve hukukun uluslararası çevre yönetişimindeki rolünü araştırır. Derste uluslararası çevre hukukunun temel antlaşmaları, bu antlaşmalar kapsamındaki uygulama teknikleri ve alınabilecek önlemler ile esnek (yumuşak) hukuk kuralları incelenir. Gönüllü teşvik programları ile piyasa temelli yaklaşımlar da dahil olmak üzere uluslararası çevre hukukunun kaynakları ele alınır. Derste insan hakları ve çevre, tehlikeli atıklar, iklim değişikliği, biyolojik çeşitlilik, kirliliğin önlenmesi, gelişmekte olan ve gelişmiş devletler arasında dağıtıcı adalet ve hakkaniyete uygun paylaşım, ulusal ve uluslararası hukuk arasındaki ilişki, hukuk ve politika belirlemede bilimin kullanılması gibi konular tartışılır.

Alam, Atapattu, Gonzalez and Razzaque (eds.), International Environmental Law and the Global South, CUP, 2015.
Atapattu, S. & Schapper, A., Human Rights and the Environment: Key Issues, Routledge, 2019.
Birnie, P. & Boyle, A. & Redgwell C., International Law and the Environment, 4th ed., OUP, 2021.
Bodansky, D. & and van Asselt, H. The Art and Craft of International Environmental Law, 2nd ed. OUP, 2024.
Dupuy, P.-M. and Vinuales, J. E., International Environmental Law, CUP, 2nd ed., 2018.
Hunter, D. & Salzman, J. & Zaelke, D. International Environmental Law and Policy, 6th ed, 2022.
Kotze, L., “Rethinking Global Environmental law and Governance in the Anthropocene” Journal of Energy & Natural Resources Law, vol 32:2 (2014), p 121-156.
Sand, P. (ed.). The History and Origin of International Environmental Law. Edward Elgar Publishing, 2015.
Sands, P. & Peel, J., Principles of International Environmental Law, 4th ed., CUP, 2018.
Stephens, T., International Courts and Environmental Protection, CUP, 2009.
Weiss, E. B., International Law for the Environment,West Academic Publishing, 2016.

Dersin amacı, uluslararası çevre hukukunun ortaya çıkışını ve gelişimini tarihsel, felsefi, ekonomik ve hukuksal boyutlarıyla incelemek, çevre hukukunun temel kaynaklarını öğrenerek bunların uluslararası uyuşmazlıkların çözümünde kullanılmasını sağlamak, çevre sorunlarına ilişkin farklı bakış açılarını anlamak ve güncel uyuşmazlıkların çözülmesinde yararlanılabilecek hukuksal araçları değerlendirmektir. Ders, çevre sorunlarını esas olarak uluslararası hukuk düzenlemelerine göre ele alsa da, bu sorunların Avrupa Hukuku ve ulusal hukuktaki yansımalarını ve birbirleriyle etkileşimlerini de inceler.

1. Uluslararası çevre hukuku konusundaki hukuksal, siyasal ve sosyal tartışmaları analiz etme becerilerini geliştirir.
2. Uluslararası çevre hukukunun çeşitli aktörlerini ve kaynaklarını tanımlar.
3. Uluslararası çevre hukukunun temel ilkelerini, normlarını ve kavramlarını açıklar, örnekler verir.
4. Uluslararası ve ulusal uygulamada çevre korumayı güçlendiren gerekçelendirme ve yorumlama tekniklerini belirleme becerisi kazanır.
5. Çevre hukuku alanında hem kütüphane hem de elektronik kaynakları kullanarak bağımsız ve/veya grup araştırması yapabilme becerisi kazanır.
6. Araştırma sonuçlarını İngilizce olarak sunar ve araştırmasındaki argümanları yasal belge ve düzenlemelere dayanarak tartışır ve gerekçelendirir.
7. Uluslararası çevre hukukunun, hukukun diğer alanları üzerindeki etkisini ve etkileşimini analiz eder, örneğin yapay zeka ile ilgili yeni teknolojilerin yol açtığı güncel hukuksal sorunlara çözümler bulur.
8. Çevre hukuku ile ilgili ulusal ve uluslararası tartışmaları tanır ve güncel gelişmeleri takip eder.
9. Çevre korumanın disiplinler arası doğası ve ekonomik kalkınma, yoksulluk ve küresel salgınlar gibi sosyo-ekonomik haklarla bağlantılarını kavrar.
10. Deniz kaynaklarının kullanımı ve sera gazı emisyonlarının yönetimi de dahil olmak üzere, doğal kaynakları korumak ve sınır-aşan kirliliği önlemek üzere maddi hukuk ve usul hukukuna dayalı hukuksal stratejileri uygular.
11. Çevrenin korunmasında kamusal katılıma ilişkin haklara hakim olur ve bunları uygular.

1. Hafta: Uluslararası Çevre Hukukuna Giriş; Makale yazımına giriş ve olası ödev konularının tartışılması
2. Hafta: Uluslararası Çevre Hukukunun Tarihi ve Gelişimi: Gezegensel ve Ulusal Sınırlar: Kurumlar, ilkeler, antlaşma rejimleri, diğer kaynaklar, “Kalkınma vs Çevre”
3. Hafta: Hidrosfer: Okyanus Hukuku ve farklı deniz yetki alanlarında çevrenin korunması
4. Hafta: Biyosfer: Ulusal Yargı Alanı İçinde ve Ötesinde Biyoçeşitlilik, doğanın hakları, flora ve faunanın korunması
5. Hafta: Atmosfer: Hava kirliliğinin önlenmesi, ozon tabakasının korunması ve iklim değişikliğiyle mücadele
6. Hafta: Tehlikeli maddeler ve faaliyetler: kimyasallar, pestisitler, ağır metaller, plastik ve atıklara ilişkin düzenlemeler
7. Hafta: Uluslararası Hukuk ve Çevre: çevresel zararlarda devletin sorumluluğu, çevresel uyuşmazlıklarda uluslararası yargı, zarar vermeme ilkesi, özen gösterme ilkesi, kirleten öder ilkesi, ihtiyat ilkesi, önleme ilkesi, işbirliği yükümlülükleri, ortak fakat farklılaşmış sorumluluklar ilkesi, insanlığın ortak mirası kavramı, Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) ve diğer usuli yükümlülükler
8. Hafta: AB Hukuku ve Çevre: Yeşil Mutabakat ve Fit for 55
9. Hafta: İnsan Hakları ve Çevre: Uluslararası yargıda çevre ve insan hakları, şeffaflık ve katılım ilkeleri, hukuksal ve diğer çözüm yollarına erişim
10. Hafta: İnsancıl Hukuk ve Çevre: Silahlı Çatışmalarda Çevrenin Korunması
11. Hafta: Ticaret, Yatırım ve Çevre: Antlaşma rejimleri ve piyasaya dayalı mekanizmalar
12. Hafta: Genel tartışma, sonuçlar, geleceğe yönelik beklentiler

• Derse katılım %10
• Ödev %35
• Sunum %15
• Final sınavı %40