HUK379

Hukuk Fakültesi \ Hukuk

3

4

Seçmeli

İngilizce

Bu dersin önkoşulu bulunmamaktadır.

Hukuk Lisans Programı

Bu ders, insan haklarının tarihsel gelişimi içinde, uluslararası hukuk ve yerel hukukta yer alan, erkekler ve kadınlar için düzenlenmiş hukuk normları çerçevesinde, cinsiyet kavramının nasıl inşa edildiğine dair anlayışı açıklar. Cinsiyet üzerine yapılan tartışmalar, bu konuda çeşitli teorik bakış açılarını gündeme getirerek, kültürel belirleyiciler, sosyal normlar ve hukuk aracılığıyla nasıl açıklandığını tartışır. Ders, tarihsel açıdan bakıldığında aile, devlet ve ekonomi gibi sosyal ve politik yapılarla cinsiyetin nasıl etkileşime girdiğini ve hukukun bu ilişkide nasıl bir rol oynadığını da incelemektedir. Aynı zamanda, ulusal ve uluslararası hukukta meydana gelen gelişmeler, hakların nasıl elde edildiğini ve hukukun cinsiyet alanındaki düzenlemeleri nasıl şekillendirdiğini anlamamıza olanak tanır. Bu açıdan hukuk sosyolojisi alanına giren konular da dahil olmak üzere, Türk Medeni Kanunu, Ceza Kanunu, Kadına Yönelik Şiddetin Engellenmesi ve Ailenin Korunması Kanunu, Çocuk Koruma kanunu gibi temel kanunların ilgili maddeleri analiz edilir. Ders, özellikle cinsiyet ve hukuk arasındaki karmaşık ilişkiye odaklanır, öğrencilere hukukun gelişiminde ve uygulamasında cinsiyet duyarlı bir yaklaşım geliştirme imkânı sunar.

1. Kent, Susan Kingsley. "Gender Rules: Law and Politics", *A Companion to Gender History* içinde, editörler Teresa A. Meade ve Merry E. Wiesner-Hanks, 2004, Blackwell Publishing, ss. 86-110.
2. Wiesner-Hanks, Merry E. "Part 4 - Ideas, Ideals, Norms and Law", *Gender in History Global Perspectives* içinde, 2011, Wiley-Blackwell, ss. 83-109.
3. Richardson, Diane. "Conceptualizing Gender", *Introducing Gender and Women’s Studies* içinde, 2020, Red Globe Press, ss. 8-24.
4. Bartlett, Katharine T. "Gender Law", https://scholarship.law.duke.edu/djglp/vol1/iss1/1/ adresinden.

Bu dersin amaçları, öğrencilere cinsiyet ve hukukun sosyal, politik ve ekonomik yapılarını anlamalarını sağlamak, tarihsel kökenlerden başlayarak cinsiyet ve hukuk alanındaki teorik kavramları ve tanımları bütüncül bir şekilde tartışmaktır. Ayrıca, bu ders öğrencilere ulusal ve uluslararası yasaların içeriğini analitik bir şekilde değerlendirme becerisi kazandırmak ve cinsiyet duyarlı bir hukuk yaklaşımını geliştirmelerini sağlamaktadır. Ders, öğrencilere etkileşimli bir ortamda cinsiyetin hukukla olan ilişkisini analiz etme yeteneği kazandırmayı hedeflemektedir.

1. Cinsiyetin tarihsel, sosyal, kültürel ve biyolojik boyutlarını tanır ve analiz eder.
2. Cinsiyet ve hukukun teorik temellerini ve kavramlarını karşılaştırır ve tartışır.
3. Şiddet, kadına yönelik şiddet, kadına yönelik şiddete karşı geliştirilen hukuki mevzuat, toplumsal destek mekanizmalarını tartışır ve vaka çalışmaları yoluyla tahlil eder.
4. Cinsiyet ve hukukun etkileşimini anlamak için ulusal ve uluslararası mevzuatı analitik bir şekilde değerlendirir.
5. Cinsiyetin hukuki yapıların evrimindeki rolüne hakimdir, bu yapıları eleştirel bir bakış açısıyla değerlendirir.
6. Cinsiyet odaklı hukuki analiz yapar, mevcut yasaların cinsiyet eşitliği açısından nasıl şekillendiğini tartışır.
7. Sosyal, kültürel, politik ve ekonomik dinamiklerin hukuk üzerindeki etkilerini ayırt eder, bu etkileri tartışarak çözüm önerileri geliştirir.
8. Hukuk alanında cinsiyet duyarlı yaklaşım geliştirme konusunda pratik bilgiye sahiptir ve uygular.

1. Hafta: Cinsiyet Tarihi ve Toplumsal Cinsiyetin Gelişimi – Patriyarşi, kadınların statüsü ve hakları, iş bölümü, cinsiyet rolleri, kadın emeği gibi konular tartışılacaktır.
2. Hafta: Cinsiyet Tanımları ve Cinsiyet Teorileri – Cinsiyet ve kadın çalışmaları alanındaki temel tanımlar ve teoriler üzerine odaklanılacaktır.
3. Hafta: Cinsiyet ve Hukuk İlişkisi – Cinsiyetin yasal düzenlemelerde nasıl yer aldığı, hukuki bağlamda cinsiyetin nasıl ele alındığı tartışılacaktır.
4. Hafta: Feminist Hukuk Teorileri ve Hukukta Cinsiyet – Feminist hukuk teorileri ve hukukta cinsiyetin nasıl ele alındığı detaylı bir şekilde incelenecektir.
5. Hafta: Birleşmiş Milletler ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Standartları – BM Kadınlara Yönelik Ayrımcılığın Ortadan Kaldırılması Sözleşmesi (CEDAW) ve Pekin Deklarasyonu üzerine interaktif tartışmalar yapılacaktır.
6. Hafta: Kadına Yönelik Şiddet – Kadına yönelik şiddet kavramı, şiddet türleri ve yasal düzenlemeler üzerine çalışılacaktır (1).
7. Hafta: Kadına Yönelik Şiddet – Kadına yönelik şiddet kavramı, şiddet türleri ve yasal düzenlemeler üzerine çalışılacaktır (2).
8. Hafta: Kadınlar ve Üreme Hakları – Kadınların üreme hakları, kürtaj ve bedensel özgürlükler üzerine tartışmalar yapılacaktır.
9. Hafta: Erkeklik, Erkeklik Çalışmaları ve Feminist Perspektifler – Erkeklik, erkeklik çalışmaları ve bu alandaki feminist yaklaşımlar üzerine odaklanılacaktır.
10. Hafta: Erkeklik, Aile ve Hukuk İlişkisi – Erkeklik ve aile yapısı arasındaki ilişki, erkeklerin aile içindeki rolü ve hukuki boyutu tartışılacaktır.
11. Hafta: Cinsiyet Terminolojisi ve Cinsiyet Eşitliği – Cinsiyet eşitliği kavramı ve cinsiyet terminolojisinin hukuki boyutu üzerine yoğunlaşılacaktır (1).
12. Hafta: Cinsiyet Terminolojisi ve Cinsiyet Eşitliği – Cinsiyet eşitliği kavramı ve cinsiyet terminolojisinin hukuki boyutu üzerine yoğunlaşılacaktır (2)

• Ara Sınav % 40
• Final Sınavı % 60